آمبولیزاسیون فیبروم رحمی: روشی نوین در درمان فیبروم‌ها
فیبروم‌های رحمی (که به‌عنوان لیومیوم یا میوم نیز شناخته می‌شوند)، تومورهای خوش‌خیمی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند. این تومورها از بافت عضلانی و فیبروز تشکیل شده‌اند و معمولاً در زنان در سنین باروری دیده می‌شوند. فیبروم‌ها می‌توانند اندازه‌های متفاوتی داشته باشند و گاهی با علائمی مانند خونریزی شدید قاعدگی، درد لگن، فشار بر مثانه یا روده و حتی مشکلات باروری همراه شوند.
در گذشته، جراحی‌هایی مانند میومکتومی (برداشتن فیبروم) یا هیسترکتومی (برداشتن رحم) روش‌های اصلی درمان بودند. اما امروزه روش‌های کم‌تهاجمی‌تری مانند آمبولیزاسیون فیبروم رحمی (UFE)، به‌عنوان گزینه‌ای موثر و ایمن جایگزین شده‌اند. در این مقاله به بررسی این روش، مراحل انجام، مزایا، معایب و کاربردهای آن می‌پردازیم.
فیبروم‌های رحمی و چالش‌های درمان
حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در طول زندگی خود دچار فیبروم می‌شوند، اما تنها ۲۵ تا ۵۰ درصد آن‌ها علائم مشخصی را تجربه می‌کنند. علائم به اندازه، تعداد و محل قرارگیری فیبروم بستگی دارد:
- خونریزی‌های شدید یا طولانی‌مدت قاعدگی
- درد یا احساس فشار در ناحیه لگن
- تکرر ادرار یا مشکل در تخلیه کامل مثانه
- یبوست یا نفخ
- درد هنگام رابطه جنسی
- مشکلات باروری یا سقط‌های مکرر
نوع درمان بسته به شدت علائم، سن، تمایل به باروری و محل فیبروم‌ها انتخاب می‌شود. روش‌هایی مانند هیسترکتومی یا میومکتومی عوارضی مانند خونریزی و دوره نقاهت طولانی دارند. به همین دلیل روش‌هایی مانند آمبولیزاسیون فیبروم رحمی (UFE) توسعه یافته‌اند.
آمبولیزاسیون فیبروم رحمی (UFE) چیست؟
آمبولیزاسیون فیبروم رحمی یا Uterine Fibroid Embolization یک روش کم‌تهاجمی است که با مسدود کردن خونرسانی به فیبروم‌ها، منجر به کوچک شدن و کاهش علائم آن‌ها می‌شود. این روش توسط رادیولوژیست مداخله‌ای و بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
مراحل انجام آمبولیزاسیون فیبروم رحمی
- ارزیابی اولیه: شامل سونوگرافی، MRI و آزمایش خون برای تعیین وضعیت دقیق فیبروم‌ها.
- بی‌حسی موضعی: ناحیه کشاله ران بی‌حس می‌شود. بیمار هوشیار است ولی ممکن است داروی آرام‌بخش دریافت کند.
- تزریق مواد آمبولیزان: یک کاتتر از کشاله ران وارد شریان ران و سپس به شریان‌های رحمی هدایت می‌شود. مواد خاصی برای قطع خونرسانی به فیبروم‌ها تزریق می‌شود.
- پایان عمل: پس از اطمینان از انسداد عروق، کاتتر خارج شده و پانسمان انجام می‌شود. بیمار معمولاً همان روز یا فردای آن مرخص می‌شود.
مزایای آمبولیزاسیون فیبروم رحمی
- روش کم‌تهاجمی و بدون نیاز به برش بزرگ یا بیهوشی
- حفظ رحم برای زنانی که قصد بارداری دارند
- عوارض کمتر نسبت به جراحی سنتی
- بهبودی سریع‌تر و بازگشت سریع به فعالیت‌های روزمره
- معمولاً عدم نیاز به بستری طولانی
معایب و محدودیت‌ها
- نیاز به تخصص و تجهیزات پیشرفته
- نتایج در برخی موارد ممکن است موقت باشد
- احتمال بروز عوارضی مانند عفونت یا واکنش آلرژیک
- تأثیر نامشخص بر باروری؛ همچنان موضوعی مورد مطالعه
موارد کاربرد آمبولیزاسیون فیبروم رحمی
این روش برای درمان فیبروم‌های علامت‌دار مانند خونریزی شدید، درد لگن و فشار روی مثانه یا روده استفاده می‌شود. اما برای همه بیماران مناسب نیست و باید با مشاوره پزشک متخصص انتخاب شود.
نتیجه‌گیری
آمبولیزاسیون فیبروم رحمی یک روش نوین، ایمن و کم‌تهاجمی است که می‌تواند در بسیاری از موارد جایگزین مناسبی برای جراحی‌های سنتی باشد. با توجه به مزایا و محدودیت‌های آن، انتخاب این روش باید تحت نظر پزشک و با بررسی شرایط فردی انجام شود.
سوالات متداول در مورد آمبولیزاسیون فیبروم رحمی
- آمبولیزاسیون فیبروم رحمی برای چه کسانی مناسب است؟
برای زنانی که دچار فیبروم‌های علامت‌دار هستند و تمایلی به جراحی یا برداشتن رحم ندارند، این روش مناسب است.
- آیا بعد از آمبولیزاسیون فیبروم، امکان بارداری وجود دارد؟
بله، اما تأثیر این روش بر باروری هنوز به‌طور کامل مشخص نیست و بسته به شرایط فردی متفاوت است.
- آیا آمبولیزاسیون فیبروم درد دارد؟
در حین عمل از بی‌حسی موضعی و داروهای آرام‌بخش استفاده می‌شود. ممکن است پس از عمل، درد یا گرفتگی‌هایی تجربه شود که موقتی است.
- دوره نقاهت پس از آمبولیزاسیون چقدر است؟
بیشتر بیماران ظرف چند روز به فعالیت‌های روزانه بازمی‌گردند و نیازی به بستری طولانی ندارند.
- آیا فیبروم‌ها پس از آمبولیزاسیون دوباره رشد می‌کنند؟
در برخی موارد ممکن است نیاز به تکرار درمان وجود داشته باشد، ولی بیشتر بیماران بهبود بلندمدت را تجربه می‌کنند.
** اگر شما در زمینه آمبولیزاسیون فیبروم رحم سوالی دارید و یا میخواهید جهت مشاوره و انجام کار با دکتر علیرضا ابریشمی وقت ویزیت بگیرید لطفا به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.